Een ‘boodschap van vriendschap tussen de volkeren’

In Griekenland is dinsdag het traditionele olympisch vuur ontstoken. Het is nu op weg naar Parijs waar op 26 juli de Spelen worden geopend. De burgemeester van Parijs Anne Hidalgo zei bij de plechtigheid in het Griekse Olympia: “Deze fakkel is een boodschap van vrede, een boodschap van vriendschap tussen volkeren, die des te sterker is in een tijd waarin de wereld er zo slecht aan toe is.” De Franse regering beloofde twee jaar terug van deze Olympische Spelen een volksfeest te maken. Maar de Fransen zijn nog niet erg enthousiast zoals een enquete vorige maand liet zien. Slechts 37% zou met “veel” of “enige gretigheid” uitkijken naar de Spelen. In december wees een peiling onder Parijzenaars uit dat de helft overweegt de stad in de periode van de Spelen te verlaten. Voor Voxeurope zocht Francesca Barca naar verklaringen. Parijs wist jaren geleden de nominatie voor de Olympische Spelen in de wacht te slepen nadat enkele steden waren afgehaakt (onder andere vanwege gebrek aan draagvlak). De Franse hoofdstad zou het allemaal goedkoper en groener kunnen doen zonder prestigieuze bouwprojecten. Veel benodigde sportinfrastructuur bestaat al. En de lokale gemeenschap zou er van kunnen profiteren. Dat betreft dan de Parijse voorstad Seine-Saint-Denis waar de meeste activiteiten worden geconcentreerd. Seine-Saint-Denis in het noorden van Parijs is het armste stukje Frankrijk. De Spelen moeten de bewoners nieuwe woningen en sportfaciliteiten opleveren, zoals zwembaden. De helft van de kinderen onder de tien jaar kan nog niet zwemmen. Maar Barca signaleert ook kritische geluiden. Groen wordt opgeofferd en een groot aantal mensen moet elders onderdak zien te vinden. De toegangsprijzen zijn bepaald niet in overeenstemming met het karakter van een 'volksfeest'.  Het goedkoopste kaartje voor een atletiekwedstrijd, alleen geldig in de voorrondes, is 85 euro. Hotelprijzen zijn inmiddels verviervoudigd. De prijzen voor metro en bus zullen gedurende de Olympische Spelen worden verdubbeld. Net als vorige keren leiden de Olympische Spelen in Parijs ook tot verdrijving van mensen, vooral migranten en studenten. 'Het collectief 'Le Revers de la médaille' (De andere kant van de medaille) hekelt de verplaatsing van bevolkingsgroepen die als “ongewenst” worden beschouwd: migranten, daklozen, sekswerkers. “De Olympische Spelen komen en gaan. De beleving van deze megasportevenementen over de hele wereld leidt tot hetzelfde spektakel: systematische sociale zuivering", meldt L'Humanité.' In december schreef persbureau Reuters over de verdrijving van Roma uit een gekraakt gebouw. 'De sluiting van de kraakpanden zorgt ervoor dat kwetsbare mensen in onstabiele woonsituaties terechtkomen. De overheid heeft de sociale hotelplekken die worden gebruikt voor noodhuisvesting met 1.000 heeft ingekrompen, een verlaging van ongeveer 10%.' De kosten van het hele spektakel zijn ten opzichte van de eerste ramingen inmiddels bijna verdubbeld. Veiligheidsmaatregelen Om terroristische aanslagen te voorkomen is er veel geïnvesteerd in veiligheidsmaatregelen. De BBC meldt dat 'de Franse regering ongeveer 20.000 soldaten en ruim 40.000 politieagenten gaat inzetten om de veiligheid te garanderen. Veiligheidsdiensten hebben een miljoen mensen gescreend die betrokken zijn bij de Spelen, waaronder atleten, bewoners die dichtbij de Olympische locaties wonen, medisch personeel en vrijwilligers.' Dat belooft wat voor de bezoekers die zich straks gaan melden bij de toegangspoorten. Het Olympisch Comité verwacht in elk geval cyberaanvallen. Daar is ook een hele organisatie voor opgetuigd. In Parijs zit nu al een team klaar voor tegenmaatregelen. Tot nu toe zijn er volgens teamleider Regul geen ernstige verstoringen geweest. Maar naarmate de Spelen dichterbij komen, verwacht hij dat het aantal hackpogingen en het risiconiveau exponentieel zullen gaan stijgen. Spannend wordt het bij de openingsceremonie. De nationale teams gaan zich volgens plan presenteren in een lang sliert boten op de Seine. Aanvankelijk waren hiervoor 600.000 tickets beschikbaar. Dat aantal is met de helft gereduceerd en de kaartje gaan alleen naar speciaal uitgenodigde gasten. Vorig jaar kwamen de bouquinistes, de boekverkopers op de Seinekade, in opstand tegen een mogelijke verwijdering van hun stalletjes. Dankzij de interventie van president Macron mogen ze nu toch blijven. Hij kondigde deze week voorts aan dat in geval van ernstige dreigingen de hele ceremonie zal worden verplaatst. Rusland niet, Israël wel Macron wordt voorts nog aangesproken over de uitsluiting van Rusland en Wit-Rusland van de Spelen vanwege de oorlog in Oekraïne terwijl Israël ondanks de Gaza-oorlog wel wordt toegelaten. Israël mag meedoen onder eigen vlag, omdat het land zich volgens Macron "verdedigt" tegen een "terroristische aanval". Rusland daarentegen zou zijn uitgesloten als land, omdat het een "oorlog van agressie" voert in Oekraïne. "Men kan het oneens zijn met Israël over de manier om te reageren en zich te beschermen, maar men kan niet zeggen dat Israël een aanvaller is", aldus Macron. Het is een visie die door een groot deel van de wereld niet zal worden gedeeld. Met alle risico's van dien. De Franse president kwam deze week met het idee voor een wapenstilstand tijdens de Olympische Spelen. Zoiets was in de oudheid traditie. Rusland regeerde sceptisch. Hoe er in Israël over wordt gedacht is niet bekend.

Closing Time | Who Wants To Live Forever?

Durfinvesteerder Bryan Johnson wil de eerste mens worden die de dood te slim af is. Daartoe stelt hij zijn lichaam beschikbaar als proefkonijn aan allerlei veelbelovende experimenten.

Maar het is hem niet enkel te doen om zijn eigen onsterfelijkheid. In de 25e eeuw zal de mensheid als geheel de dood hebben overwonnen, zo denkt hij. Het lijkt mij voer voor een dystopische roman, maar ‘ieder z’n smaak.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: The Lowry (cc)

Kreupeltaalkunde

Er is in de taalkunde, en in veel menswetenschappen, de laatste decennia betrekkelijk veel aandacht voor het feit dat mensen een lichaam hebben. Mensen verzetten zich tegen de gedachte dat ons denken zich in een platoonse abstracte wereld bevindt, ver weg van ons vlees en bloed. Toch heeft in ieder geval in wat ik allemaal gelezen heb, het idee van embodied cognition (denken in een lichaam) weinig interessante inzichten opgeleverd – het blijft vooral bij de stelling dat het naïef is om in navolging van Descartes lichaam en geest uit elkaar te trekken, zonder dat mensen zich vervolgens bekreunen om bewijzen voor de omgekeerde stelling.

Een hoofdstuk van de betreurde Amerikaanse taalkundige Jon Henner (1982-2023) in het onlangs verschenen boek Inclusion in linguistics (gratis raadpleegbaar) bespreekt de kwestie uit een interessant perspectief: wordt taal die uit lichamen komt die maatschappelijk op de een of andere manier als minderwaardig worden gezien in de taalwetenschap wel voldoende serieus genomen?

Henner had zelf te maken met twee ‘handicaps’: hij kon niet horen en hij was autistisch. Zowel gebarentaal als de taal van autisten werden al langer onderzocht, maar volgens Henner gebeurde dat nog altijd te zeer in termen van ‘achterstand’. Hij wilde dat we alle taal van iedereen (uit ieder lichaam) zouden zien als volwaardige taal. Hij stond een vorm van taalkunde voor die hij crip linguistics noemde. Crip is van oorsprong een scheldwoord voor gehandicapten (kreupele), dat inmiddels door sommigen als een geuzenterm wordt gebruikt. In een vorig jaar gepubliceerd ‘crip linguistics manifesto’ schreef Henner, samen met zijn collega Octavian Robinson:

Foto: Henley Design Studio via Pexels.

Niet naïef denken als heersers, maar als debutanten

De bijbelse traditie heeft ons wijsgemaakt dat we in Gods evenbeeld geschapen zijn en dat we daardoor de kroon op de evolutie vormen. Volgens hoogleraar filosofie Jan Bransen moeten we anders leren denken: niet als heersers, maar als debutanten.

Ons brein is het meest ingewikkelde en wonderbaarlijke orgaan dat het leven op aarde heeft voortgebracht. Dit orgaan stelt ons in staat de werkelijkheid te doorgronden en wetenschappelijk te verklaren. Wat kunnen wij anders zijn dan de voltooiing van het leven op aarde, een begeesterd leven dat – aldus de Duitse filosoof Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770 – 1831) – in de mens zijn zelfbegrip en zelfexpressie heeft bereikt.

Arrogant en agressief

Wat een zelfoverschatting. En wat onvoorstelbaar naïef voor een soort die pas net komt kijken, die niet meer is dan een prille debutant. Het zou van zelfkennis getuigen als wij erkennen dat we debutanten zijn op deze planeet die zich vertwijfeld zal afvragen waar ze ooit aan begonnen is. Waarom ze deze hufters überhaupt op aarde toegelaten heeft.

Alsof het menselijk bestaan slechts om onafhankelijkheid en invloed draait
Als arrogante, intimiderende en agressieve wezens hebben wij zonder enige gêne de planeet totaal in beslag genomen, zonder aandacht te hebben voor de aanspraak die andere levensvormen zouden kunnen maken op hun deel van de beschikbare ruimte. Alsof onze planeet, in de woorden van de Amerikaanse emeritus-hoogleraar taalkunde Noam Chomsky, niet meer is dan ‘een bodemloze hulpbron en een oneindige afvalbak’.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Closing Time | Tender

Op Twitter (inmiddels X) las ik dat Coachella-publiek maar lauwwarmpjes reageerde op het optreden van Blur. Zelf vind ik dat wel meevallen, maar ik ben geen festivalbezoeker, dus zeker weten doe ik het niet.

Foto: Tom Simpson (cc)

Van Teutems misplaatst techo-optimisme

OPINIE - Zonder gedragsverandering gaat technologie ons niet redden. Simon van Teutems techno-optimisme is misplaatst. Een gastbijdrage van Frans Kuijpers, eerder verschenen op zijn eigen weblog.

Na het lezen van een artikel van Simon van Teutem met als titel Degrowth: op papier een oplossing voor bijna alles, in praktijk een dwaalspoor, moest ik denken aan een van de grootste economen uit de geschiedenis, bekend van het meesterwerk The general Theory of Employment, Interest, and Money, John Maynard Keynes. In 1930 schreef Keynes een essay met als titel Economic possibilities for our Grandchildren waarin hij vooruitkeek naar de wereld van zijn kleinkinderen. Ik moest eraan denken omdat zowel van Teutem als Keynes in dezelfde val trappen. Van Teutem bekritiseert de degrowth beweging en pleit voor decouplinghet los koppelen van CO2-uitstoot en economische groei: “méér produceren, maar steeds mínder uitstoten,” als oplossing voor het klimaatprobleem.

Eerst de bijzondere kritiek op degrowth. “Degrowthers zijn ervan overtuigd dat de wereldwijde economische activiteit moet krimpen in plaats van groeien en dat we welzijn boven winst moeten plaatsen. Zodoende gebruiken we minder grondstoffen en energie. De beweging is dan ook pleitbezorger van ‘consuminderen’; het bewust begrenzen van onze consumptie als samenleving.”  Maar, zo betoogt Van Teutem: “wie er langer over nadenkt, ontdekt dat het in praktijk ingewikkelder is dan de beweging het doet lijken. Minder werken en minder kopen betekent immers ook: minder belastinginkomsten voor de overheid.” Dit gat dichten met hogere belastingen zal lastig worden want: “vind dan maar eens steun voor hogere belastingen: als je al minder betaald krijgt, wil je over dat lagere salaris niet ook nog eens meer belasting betalen.” Minder werken mag dan wel betekenen dat: “jij meer tijd hebt voor vrienden en mantelzorg, maar ook dat de overheid minder geld heeft voor verpleeghuizen, leraren, openbaar vervoer, sociale woningbouw, warmtepompen, zonnepanelen, isolatie, en ga zo maar door. Anders gezegd: luxe kost geld, maar een duurzame verzorgingsstaat ook.”  Stoppen met groeien betekent het opblazen van de economie zo betoogt Van Teutem. Logisch toch?

Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Omtzigts opmerkelijke kiesstelsel

ANALYSE - Een nieuwe lente, een nieuw kiesstelsel van Pieter Omtzigt. Dit keer voor de Europese verkiezingen. NSC wil een regionale component invoeren bij de Europese verkiezingen. Hoe zal dit uitpakken? Een gastbijdrage van Simon Otjes, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees.

Stelsel Omtzigt

In het NSC-programma staat het volgende voorstel: “Wij willen een nieuw kiesstelsel waarin de band tussen kiezer en gekozene sterker wordt. Er komen regionale kiesdistricten per land, zoals Nieuw Sociaal Contract die in Nederland ook voor de Tweede Kamer wil invoeren. Dat vergroot de lokale herkenbaarheid in Europa. In Nederland zou bijvoorbeeld Noord-Holland 3 vertegenwoordigers krijgen, Noord-Brabant 2, Overijssel 1, Zeeland 1, Friesland 1, en verder. Een vijftal leden zou volgens nationale telling kunnen worden aangewezen om te zorgen voor voldoende bijkomende representativiteit van de verkiezingsuitslag.”

Hoe zou de Nederlandse delegatie eruitzien als we dit kiesstelsel zouden toepassen? Ik heb de volgende procedure gevolgd: ik heb districten op het provincieniveau gemaakt die de groottes volgen zoals hierboven omschreven is. Noord-Holland met bijna drie miljoen inwoners krijgt drie zetels. Noord-Brabant met ruim twee-en-een-half miljoen inwoners twee. De provincies met minder dan twee miljoen inwoners één. De twee andere provincies met meer dan twee miljoen inwoners (Gelderland en Zuid-Holland) volgen dit patroon: twee voor Gelderland en drie voor Zuid-Holland. Daarnaast zijn er vijf vereffeningszetels. Deze worden zo verdeeld dat uiteindelijke uitslag het meest proportioneel is. Ik gebruik hiervoor het stelsel van grootste gemiddelden. Dat komt in totaal uit op 23. Dat is minder dan de 31 die in juni verdeeld worden. Dat is in lijn met het elders door NSC-programma gepropageerde reductie van het aantal Europarlementariërs.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Closing Time | Sorcerer (Streets of Fire)

Streets of Fire is een geflopte actiethriller uit 1984 over een zangeres die wordt ontvoerd door een geschifte leider van een motorbende (gespeeld door Willem Dafoe)

Bij een zangeres hoort natuurlijk muziek. Stevie Nicks (van Fleetwood Mac) schreef dit nummer, maar het werd gezongen door Marilyn Martin. Die zou een jaar later bekendheid verwerven door een duet met Phil Collins, ook weer voor de soundtrack van een film.

Closing Time | In Motion #1

Toen Anneke van Giersbergen nog een broekie van begin 20 was, maakte ze briljante epic doom metal met The Gathering. Het was 1995 en ze blies me volledig omver.

En ik ben bepaald geen metalhead, kan ik u vertellen. Al dat gegrom en geschreeuw is aan mij niet besteed. Maar Van Giersbergen kan zingen. Dat scheelt.

Volgende